
Co sprawia, że miasto jest "przyjazne do życia"? Decydujące czynniki to warunki mieszkaniowe, opieka zdrowotna, udogodnienia rekreacyjne, środki ochrony środowiska i bezpieczeństwo ruchu drogowego.
W obszarze transportu widzimy, że coraz więcej miast i gmin przyjmuje innowacyjne rozwiązania w celu poprawy bezpieczeństwa na drogach. Decydują się one na nowoczesną politykę ruchu drogowego, która jest zgodna ze zmianą w kierunku zrównoważonej mobilności i zaspokaja podstawową potrzebę obywateli: szybkie i bezpieczne przemieszczanie się.
Jak stworzyć środowisko, w którym każdy użytkownik drogi może poruszać się szybko i bezpiecznie? Nowoczesne koncepcje mobilności powinny być projektowane tak, aby zminimalizować wykorzystanie prywatnych pojazdów silnikowych i promować aktywne sposoby przemieszczania się.
Prowadzi to do zwiększonej mikromobilności, a w konsekwencji do większej liczby niechronionych użytkowników dróg (VRU), takich jak piesi i rowerzyści, którzy są bardziej podatni na wypadki.
Podczas wdrażania nowoczesnych rozwiązań w zakresie mobilności należy wziąć pod uwagę bezpieczeństwo niechronionych użytkowników dróg. Do takich rozwiązań należą m.in. ścieżki rowerowe i strefy o ograniczonym ruchu.
Najnowocześniejsza technologia czujników może odegrać kluczową rolę w zwiększeniu bezpieczeństwa na skrzyżowaniach, na których dochodzi do zwiększonej liczby wypadków. Trwają projekty badawcze mające na celu analizę tego zjawiska, np. na skrzyżowaniu w Poczdamie w Niemczech. Zainstalowano tam najnowocześniejsze czujniki monitorujące zarówno ruch zmotoryzowany, jak i niezmotoryzowany. Celem jest sterowanie sygnalizacją świetlną dla pieszych w sposób zapewniający bezpieczne przekraczanie jezdni.
Najprostszym i najskuteczniejszym rozwiązaniem jest jednak zmniejszenie ograniczenia prędkości i ustanowienie stref 30 km/h na obszarach miejskich.
Od maja 2021 r. WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) zaleca globalne ograniczenie prędkości do 30 km/h na obszarach miejskich.
Według WHO nawet wzrost średniej prędkości o 1 km/h prowadzi do 3% wyższego ryzyka wypadku i śmierci około 5% więcej osób. Teoretycznie pokonanie kilometra z prędkością 30 km/h zajmuje tylko 48 sekund więcej niż z prędkością 50 km/h. Praktyczne dowody wskazują, że średnia prędkość jazdy w obszarach miejskich wynosi już od 20 do 30 km/h.
Samo ustanowienie ograniczeń prędkości nie zwiększy bezpieczeństwa na drogach. Skuteczny i elastyczny nadzór jest niezbędny do ochrony wszystkich użytkowników dróg.
Brak egzekwowania ograniczeń prędkości stwarza fałszywe poczucie bezpieczeństwa, ponieważ przepisy te są często łamane. W strefach 30 km/h wiele osób jeździ z prędkością 40 km/h lub większą, mimo że ryzyko wypadku rośnie wykładniczo wraz ze wzrostem prędkości.
W przypadku hamowania awaryjnego przy prędkości 40 km/h droga hamowania ( reakcja + droga hamowania) wynosi co najmniej 20 metrów. Przy prędkości 30 km/h jest to tylko 13,5 metra. Ryzyko odniesienia śmiertelnych obrażeń w wypadku zmniejsza się o około 50% przy prędkości 30 km/h w porównaniu do prędkości 40 km/h. Liczby te wyraźnie wskazują, że pozornie niewielka różnica prędkości znacząco wpływa na bezpieczeństwo na drodze.
System monitoringu nie tylko egzekwuje ograniczenia prędkości, ale także zwiększa świadomość kierowców w zakresie znaczenia przestrzegania przepisów ruchu drogowego. Zarówno użytkownicy dróg, jak i cała społeczność odnoszą korzyści z wynikającego ze wzrostu bezpieczeństwa na drogach.
Bruksela wdrożyła ograniczenie prędkości do 30 km/h w styczniu 2021 r. w połączeniu z kontrolą ruchu drogowego. W roku jego wprowadzenia liczba wypadków śmiertelnych spadła o połowę, a liczba wypadków z poważnymi obrażeniami zmniejszyła się o jedną piątą.
Helsinki zdecydowały się na pierwsze strefy 30 km/h w centrum miasta i niektórych obszarach mieszkalnych już w 2004 r., wraz z kompleksowym monitorowaniem prędkości. W 2019 r. przepisy zostały rozszerzone na prawie cały obszar miasta, co zapoczątkowało pierwszy rok bez ofiar śmiertelnych wśród pieszych i rowerzystów, zgodnie z inicjatywą Vision Zero.
W Edynburgu w Szkocji liczba wypadków drogowych spadła o 40% po wprowadzeniu ograniczenia prędkości do 32 km/h, a śmiertelność w ruchu drogowym spadła o 33%. Działania te obejmowały zautomatyzowane monitorowanie prędkości.
Ostatni przykład z USA: w 2021 r., kiedy Nowy Jork zmniejszył ograniczenie prędkości do 32 km/h w pięciu obszarach (Bronx, Brooklyn, Manhattan, Queens i Staten Island), liczba obrażeń w ruchu drogowym spadła o 14%, a liczba osób rannych o 31%. Od 2022 r. ograniczenia prędkości są monitorowane przez całą dobę. Badania pokazują, że ten środek zapobiegawczy zmniejszył liczbę łamania ograniczeń prędkości o 72%.
Ograniczenia prędkości do 30 km/h na obszarach miejskich są rozsądnym środkiem zwiększającym wydajność i bezpieczeństwo ruchu. Kluczowe jest jednak egzekwowanie tych ograniczeń.
Dzięki systemom pomiaru prędkości VITRONIC strefy 30 km/h mogą być skutecznie monitorowane, chroniąc życie i zapewniając większe bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom dróg.